- MOSA
- I.MOSAfil. Caleb ex Epha concubina, 1. Paral. c. 2. v. 46. Fil. Zamri, filii Ioadae, 1. Paral. c. 8. v. 36. Filius Saharaim ex Hodes uxore. 1. Paral. c. 8. v. 9.II.MOSAvicus in finibus Lingonum, pagoque Bassiniaco; a sonte fluminis Mosae, cui adiacet, dictus, inter Andomatunum Lingonum, et Tullum Leucorum, ab urbe Lingonum quidem 12. mill. pass. a civitate Leucorum 30. a Monasterio Luxovio sere 40. Vulgo Meuse en Bassigny. Hic Salaberga, Gunduini illustris viri filia, natione Franca, Coenobium puellarum in choavit, quod postmodum Lugdunum Clavatum transtulit, sub Sigiberto Rege, unde eiectis ob incontinentiam puellis, sub Ludovico Crasso, A. C. 1128. Monachi suffecti sunt. Vulgo Abbatiam S. Iohannis Bapt. vocant. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.III.MOSAvulgo la Meuse Gallis, la Mosa Italis, Mas et Maes German. unde Maestricht sive Traiectum ad Mosam; Mosacum, Comitatus Lossensis clarum oppid. Maes-eyck, i. e. quercus Mosae: Crommaes, vicus ad flumen hoc, prope Leodicum; Imo totus pagus Mosanus, de quo infra, Masau: fluv. est insignis Galliae Belgicae, ex Vogeso monte, non procul a Lingonum finibus, profluens, et per Eburonum, Menapiorum, ac Sicambrorum agrum labens, tandemque in finibus Batavorum acceptô Rhenô in Oceanum se exonerans. Iul. Caesar. l. 4. Bell. Gall. c. 10. Mosa profluit ex monte Vogeso, qui est in sinibus Lingonum, et parte quâdam Rheni receptâ, quae appellatur Walis, insulam efficit Batavorum. Baudrando oritur in Campania, iuxta pagum Meuse, 5. leuc. ab Andomatuno Lingonum in Ortum. Inde per Lotharingiam et Barrensem Ducatum fluens, ibi Novum Castrum Neuf Chastel, Sabiniacum Savigny, Novam Villam Neusville, Valculerium, Commercium, villam quondam territorii Tullensis in Leucis, nunc oppid. Commerci, Vinetum Vigny, Pontem Alliacum, Fanum S. Michaelis, in paroecia pagoque Verodunensi S. Michiel, Virodunum, Campos, Clariacum Clairy, Dunum, Villam Francam, Stenaeumque rigat: Hinc per Campaniam iterum ad Mosomagum labitur, et auctus Carô, Sedanum, Doncherium, Macerias, Carlopolim Charleville, 4. loca in Rhemis posita, Castrumque Reginaldi alluit: Dein in Belgium tendens, ibi iuxta Fumacum, Carolomontium, Acutum montem, Dinantium, et Bovinam labitur, postea ad Namurcam recipit Sabim, uti, post Andanam et Hoium, ad Leodium Urtam fluv. Tandem, rigatis Iopilâ, villâ quondam Regiâ, Visatô Veset, Traiectô, Ruremundâ, ubi Rura fluv. nobilis, vulgo Roer, qui Marcodurum Dure, et Iuliacum Iuliers praeterlabitur, in eum influit. Venloâ, Graviâ, aliisque, recipit Vahalim in Hollandia, Insulamque Baravorum efficit, et infra Dordracum, in Oceanum se exonerat. Inter hunc fluvium et Rhenum Corbulo, ne miles otiô torpesceret, fossam perduxit, A. C. 47. Tacit. Annal. l. 11. c. 20. Eundem memorabili in omne aevum traiectu, cum totoexercitu, in oculis hostis acerrimi, Albani, superavit Guil. Auriacus, A. C. 1567. Mosae dein cataractis, ut et Isalae, perfossis, ad ipsa moenia Lugduni Batav. aqua immissa, urbi ab Hispanis gravissime obsessae saluti fuit, A. C. 1574. quos dein fluvium hunc Rheno infundere molientes, disturbavit Henricus Fridericus, Mauritii Principis fratris, in Ducatu Arausionensi et Praefectura Belgii successor, A. C. 1625. Vide Thuan. Hist. Laetum Comp. Hist. Univ. Sidon. in Paneg. Maioriano:Rhenus, Arar, Rhodanus, Mosa, Matrona, Sequana, Ledus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.